Bursa‘nın İnegöl ilçesine bağlı 800 nüfuslu kırsal Dipsizgöl Mahallesi’nde yılda 1 gün tekrarlanan geleneğe göre, kadınlar gün boyunca dışarıda ve kahvehanede oturup, oyun oynayıp sohbet ederken, eşleri ev işi ve temizlik yapıp, evlerinin önünü de süpürüyor. TÜBİTAK’ın ilgisini çeken bu gelenek bölge finallerinde değerlendirmeye girecek.
GELENEK, TÜBİTAK’IN RADARINA GİRDİ
Geçmişte de uygulanan ancak zamanla unutulan gelenek, 4 yıldır yeniden yapılmaya başlandı. Senenin bir günü rol, mekan değişimi ile kadınlar köy kahvesinde ve köy meydanında gönüllerince vakit geçirirken, erkeklere sokağa çıkma yasağı uygulanıyor.
Bu gelenek, mahalle sakinlerinden Halil İnalcık Sosyal Bilimler Lisesi 11’inci sınıf öğrencisi Sıla Yavuz tarafından hazırlanan, ‘Kıraathane: Dipsizgöl’de Yılda Bir Gün Rol Mekan Değişimi’ projesi ile TÜBİTAK’a da sunuldu.
İlginç gelenek önümüzdeki hafta Eskişehir’de bölge finallerinde değerlendirmeye girecek. Finali geçmesi durumunda ise Türkiye derecesi almak için Ankara’ya gidecek. Kadınların kahvehaneye gidip okey oynadığı, erkeklerin ise evlerinde oturarak iş yaptığı gelenek ile rol mekan değişimi sağlanıyor.
Bir kültürel miras olmasına rağmen ara verildiği ve henüz 4 yıldır yeniden düzenlendiği için TÜBİTAK tarafından “Değerler Eğitimi” çerçevesinde ele alınan uygulamada, köyde kadınlar ve erkeklerin etkinlikten memnun oldukları görüldü. Etkinlikte ayrıca annelere jandarma tarafından bilgilendirmeler de yapılıyor. Kadınların özellikle çocukları için bilgilenmesi adına eğitimler düzenleniyor
LİSE ÖĞRENCİSİ SILA, GELENECEĞİ TEKRAR CANLANDIRDI
Projeyi hazırlayan Halil İnalcık Sosyal Bilimler Lisesi öğrencisi Sıla Yavuz, projeye ilişkin bilgiler verdi. Yavuz, “Danışman öğretmenimin yönlendirmesiyle bu projeye katıldım. Anneannem bu köyde olduğu için bu geleneği biliyordum. Sonra daha detaylı araştırdığımda aslında bu geleneğin kadınları ne kadar mutlu ettiğini, aidiyet duygularının arttığını ve aynı zamanda karı-koca ilişkilerinde eşitliği görmenin avantaj sağladığını fark ettik. Bu gelenek eski zamanlarda yapılan, sonra unutulan ve son 4 yıldır yeniden yapılmaya başlanan bir gelenek” dedi.
“KÖY KAHVESİNİ KADINLARA TAHSİS EDİYORUZ”
Köy muhtarı Levent Aslan da “Biz bu projeyi 4 yıl önce başlattık. Hem de aynı zamanda bayanları bilinçlendirmek istedik. Her yıl bu geleneği hayata geçirirken farklı eğitimler de yapıyoruz. Uzmanlar gelip çocukları uyuşturucudan koruma gibi çeşitli konularda eğitimler veriyor. Köyümüzün kahvesini bayanlara tahsis ediyoruz. Erkekler de evde kalıyor, dışarı çıkmıyorlar” şeklinde konuştu.
Dipsizgöl Mahallesi kadınları da geleneği sürdürmekten mutlu olduklarını ifade ederek, “Dipsizgöl kadınları olarak bugünü kendimize ayırdık. Erkeklere sokağa çıkma yasağı var. Meydan bize kaldı” dedi.
