Rus yazar, filozof ve düşünce adamı Lev Tolstoy’un yeğeni Kont Nikolai Tolstoy ve eşi Georgina Tolstoy, Yedikule Hisarı’nı gezerek tarihi yapıya ilişkin bilgi aldı.
Fatih Belediye Başkanı Mehmet Ergün Turan’ın ev sahipliğinde İstanbul’da tarihi mekanları gezen Tolstoy, basın mensuplarına yaptığı açıklamada Türkiye’ye ilk defa geldiğini ve burada olduğu için çok mutlu olduğunu söyledi.
Büyük dedelerinden Pyotr Andreyevich Tolstoy’un Osmanlı Devleti zamanında İstanbul’da büyükelçi olarak görev yaptığını ve bir süre Yedikule zindanlarına hapsedildiğini aktaran Tolstoy, “Osmanlı’ya çok büyük saygı duyuyorum. Burası hapishane, bu benim için oldukça duygusal çünkü dedemi hep hayal ederdim. Sanırım burada iki yıl yatmış.” dedi.
Dedesinin Yedikule zindanlarından Moskova’ya mektuplar yazdığını dile getiren Tolstoy, “Bu mektuplar günümüze kadar ulaşmış ama mektupları buradan nasıl çıkardı anlayamıyorum. Burası dünyanın en güçlü hapishanelerinden biri olmalı.” ifadesini kullandı.
“Mümkün olduğunca çok şey görmek istiyorum”
Tolstoy, İstanbul’u sevdiğini, yüzyıllar sonra bu mekanları görmenin garip bir duygu olduğunu belirterek, “Her şeyi görmek istiyorum. Ben de tarih hakkında kitaplar yazıyorum. Mümkün olduğunca çok şey görmek istiyorum. Burada bu kadar çok şeyin korunmuş olması sihirli bir şey. Ben tarihçiyim, bu yüzden burada her yerde tarih olduğunu hissediyorum. Burası harika bir ülke ve onlardan öğrenecek çok şeyimiz var. Mesela harika bir kütüphane (Fatih Merkez Kütüphanesi) gördüm ve çok etkilendim. İngiltere’de buna benzer bir kütüphane olduğunu sanmıyorum.” görüşünü paylaştı.
Lev Tolstoy’un İslam ve Hz. Muhammed ile ilgili yazılarına ilişkin Tolstoy, “Lev Tolstoy, Ortodoks kilisesinden ayrıldı, sanırım Hristiyan olarak kaldı ama Kuran’a ve Hz. Muhammed’e de büyük saygı duyuyordu. Tanrı’nın her iki dinle de (İslam ve Hristiyanlık) bize seslendiğini hissediyorum. Ben çok inançlı bir insanım ve kilisenin geleneklerinin ve İncil’i veya Kuran’ı korumak için gerekli olduğuna inanıyorum. Birbirimize saygı duymalıyız, ben kesinlikle öyle yapıyorum. Eminim ki çoğu Hristiyan da böyle yapıyordur.” değerlendirmesini yaptı.
Aile amblemlerinde Yedikule Hisarı’nın da yer aldığına değinen Tolstoy, Osmanlı Devleti dönemindeki bazı tarihi olaylara, dedesi İstanbul’dayken yaşananlara ilişkin de bilgiler verdi ve görüşlerini aktardı.
“Tarihi mekanlar içerisinde birçok hikaye barındırıyor”
Fatih Belediye Başkanı Mehmet Ergün Turan ise İstanbul’un geçmişten bugüne birçok kültüre ev sahipliği yapmış bir şehir olduğunu belirterek, “Bütün bu tarihi mekanlar içerisinde birçok hikaye de barındırıyor. Aslında bugün bizim için de enteresan olan bir şey bu. Türkiye’de de ilgilileri tarafından tanınan Lev Tolstoy’un onun da dedesi olan bir şahıs büyükelçilik görevi vesilesiyle Yedikule Hisarı’nda hapis olarak kalmış. Çünkü Yedikule Hisarı bir dönem özellikle yüksek rütbeli insanların hapis olarak tutulduğu bir bölge.” dedi.
Lev Tolstoy’un torununun İstanbul’da bulunmasının önemli bir anı olduğunu dile getiren Turan, şunları kaydetti:
“Dolayısıyla onların da babası olan, yazar olan Tolstoy’un babası olan kişi de burada büyükelçilik görevi yaptığında hapis yatıyor. Niye hapis yatıyor? Çünkü biz şunu biliyoruz, burası Yedikule Hisarı hapishane olarak kullanma meselesi, Osmanlı’da eğer bir yere sefere çıkılacaksa, bir yere savaş ilan ediliyorsa oranın ülkedeki büyükelçisi, Türkiye’deki Osmanlı topraklarındaki büyükelçisi alınıyor, hapsediliyor savaş süresince. Dolayısıyla burada da hapsedilmiş. Nikolai Tolstoy beyefendi de İngiltere’de yaşıyor, ilk defa Türkiye’ye geliyor. Biz buraya gelmeden önce de yaklaşık bir saat kadar sohbet ettik. Torunu olduğu, kendisi de tarihçi ve yazar olduğu için elinde birçok bilgi ve belge var.”
Yedikule Hisarı’nının 20 yıl boyunca kapalı kaldığına işaret eden Turan, “Allah’a şükür artık Yedikule Hisarı’na yurt içinden ve yurt dışından, kültürel, sanatsal, turistik faaliyetle artık binlerce, on binlerce insan yıl içerisinde katılım sağlıyor. Şimdi biz de artık alın açıklığıyla gelen misafirlerimizi, çünkü devam eden bir restorasyon var, burada ağırlıyoruz.” şeklinde konuştu.
Nikolai Tolstoy’un İstanbul’da bulunmasının gelecek nesillere de aktarılacak önemli bir hatıra olduğunu vurgulayan Turan, “Nikolai Tolstoy 90 yaşında. Bugün de bunları çekim altına alıyoruz. İnanıyorum ki gelecek kuşaklar için ve İstanbul’un tarihi için, İstanbul’un dünyaya verecek mesajları açısından da çok kıymetli bir yer. Tekrar misafirlerimize hoş geldin diyoruz.” diye konuştu.
Daha sonra Turan, Tolstoy ve beraberindekiler Yedikule Zindanlarını gezerek, bilgi aldı. Tolstoy ve eşinin ziyaretleri kapsamında, İstanbul’da çeşitli tarihi mekanları da gezmeleri planlanıyor.
